Stichting tot bevordering der Notariële Wetenschap

Verslag Wandelen met de WWFT in Alkmaar

Verslag Wandelen met de WWFT in Alkmaar

Een fraai grachtenpand aan de Luttik Oudorp in Alkmaar: een goede wijk, een prachtig stuk vastgoed. Maar ook een stuk vastgoed waar nog niet zo lang geleden de georganiseerde criminaliteit zichtbaar werd. In april 1993 hing er een bom aan de voordeur. Toen drugsbaron Jaap van der Heiden nietsvermoedend bij zijn voordeur kwam, werd hij letterlijk weggeblazen. Enkele meters verderop blijft hij liggen, enkele uren later overlijdt hij in het ziekenhuis. Tot in de verre omtrek sneuvelen ruiten van andere woningen. Jaap zette met zijn ongure zaakjes niet alleen zijn eigen leven op het spel, maar nam al zijn, onschuldige, buren mee in het gevaar. Hoe houden we de vastgoedsector zo veilig mogelijk voor iedereen?

                Pand aan Luttik Oudorp, links aan de steeg, waar drugsbaron Jaap van der Heiden werd weggeblazen

Wandelen met de WWFT

Dit pand aan de Luttik Oudorp is één van de stops tijdens de WWFT-wandeling door Alkmaar. Het verhaal wordt verteld door Birgit Snijder-Kuipers en Daan Meijer. WWFT is de afkorting van Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme en is in het leven geroepen om het criminelen moeilijker te maken hun crimineel verdiende geld uit te geven. Alle transacties die ongebruikelijk zijn en mogelijk kunnen wijzen op het gebruik van crimineel geld, moeten worden gemeld bij FIU-Nederland. Birgit Snijder-Kuipers vertelt: ‘Iedere professional die met geldstromen en de aan- en verkoop van luxe goederen te maken heeft, heeft de plicht om extra goed op te letten dat dit niet om crimineel geld gaat. En om bij twijfel onderzoek te doen en als het ongebruikelijk is een melding te maken. Die professionals noemen we ook wel poortwachters. In de vastgoedsector gaat het om onder meer makelaars, notarissen en financieel adviseurs. Maar het gaat vaak om situaties die niet zwart-wit zijn. Om die poortwachters te helpen met praktische dilemma’s rondom de WWFT organiseren wij de WWFT-wandeling. Een mooie en leerzame wandeling langs voorbeelden waar vastgoed en georganiseerde criminaliteit samen komen. Tijdens de wandeling bespreken deelnemers hun eigen praktische problemen, zo leren de verschillende poortwachters van elkaar.’

 

Docenten Birgit Snijder-Kuijpers en Daan Meijer vertellen met veel passie hun verhaal aan de deelnemers

Witwassen

‘We denken bij witwassen vaak aan de klassieke vorm die je ook in films ziet: drugskoeriers die tassen vol cash geld uitgeven aan dure spullen. Maar tegenwoordig is witwassen veel breder en zijn er veel meer manieren waarop de onderwereld zich mengt met de bovenwereld. Denk aan het opzetten van constructies waardoor niet meer te achterhalen is waar geld vandaan komt, fictieve geldstromen of het factureren en betalen van niet-geleverde diensten. De vastgoedmarkt is een markt met een hoog risico als het gaat om witwassen. Daarom is het belangrijk dat alle professionals samen een vuist maken tegen georganiseerde criminaliteit en iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt om de vastgoedmarkt integer te houden!’ roept Daan Meijer de deelnemers op als zij langs de Achterdam lopen – het red light district van Alkmaar. Ook deze plek staat bekend om de link met criminele geldstromen.

 

 

 

 

Dilemma’s

Een andere stop tijdens de wandeling is het Doelenveld, ‘dat eeuwenlang fungeerde als schiet- en exercitieterrein van de lokale schutterij’, aldus Daan Meijer. Hier werd het onderwerp publiek-private samenwerking met elkaar besproken. Er wordt veel nuttig onderzoek gedaan, zowel in de private sector als in de publieke sector. De kunst is om alle kennis met elkaar op een juiste wijze met elkaar te delen ten behoeve van het gemeenschappelijk doel, een veiliger samenleving.  Soms kan onderlinge samenwerking ook beperkt worden. Een advocaat of notaris mag geen informatie verstrekken aan bijvoorbeeld een bank vanwege de wettelijke geheimhoudingsplicht. Deze situatie was aanleiding voor de aanwezige (kandidaat-)notarissen, makelaars en opsporingsambtenaren voor een levendige discussie.

 

Tips

Met elkaar in gesprek op de Gewelfde Stenenbrug

Deze en de andere discussies tijdens de wandeling leverden een paar mooie, praktische tips op:

  • Zorg voor een beleid rondom geheimhouding en compliance. En maak dat beleid niet te ingewikkeld en te lang. Zo is het voor iedereen in jouw organisatie duidelijk wanneer je wel en niet meewerkt aan een verzoek;
  • Bespreek onderbuikgevoelens altijd met collega’s. Ga met elkaar na wat de mogelijkheden zijn. Zo maak je een afgewogen keuze in een twijfelachtige situatie;
  • Jij hoeft als professional niet te achterhalen of iemand crimineel is of niet. Jij hoeft alleen een ongebruikelijke transactie te melden. Het is daarna aan de overheid om onderzoek te doen.

 

Historische feiten

Tijdens de wandeling komen er nog veel meer onderwerpen aan bod, waaronder (inter)nationale wetgeving, cliëntonderzoek en UBO-registratie. Maar ook interessante historische feiten over de stad en de vastgoedmarkt door de eeuwen heen. Wist jij bijvoorbeeld dat sommige notarissen tijdens de Tweede Wereldoorlog alle medewerking verleenden bij de verkoop van panden van Joodse families? Vaak werden deze panden ver onder de normale prijs verkocht. Na de oorlog zijn de oorspronkelijke eigenaren of hun erfgenamen nauwelijks gecompenseerd.

 

Meewandelen?

Wil jij op een bijzondere manier voldoen aan je opleidingsplicht en leren over de WWFT tijdens een wandeling? De wandeling wordt regelmatig gegeven: in 2023 op 15 mei, 14 juni en 11 september. Kijk voor een indruk naar dit filmpje. Opgeven kan via www.notarielestichting.nl (klik op: postacademisch onderwijs). Deelname kost €249,- en is toegankelijk voor (kandidaat-) notarissen en alle andere poortwachters als makelaars en financieel adviseurs. Zien wij jou in Alkmaar?

 

Meer lezen?

Bekijk deze links: