P.H.M. Gerver e.a.,
Kluwer 1999
ISBN: 90 268 3362 8
Voordrachten uitgesproken op het symposium van de Stichting ten behoeve van Culturele en Maatschappelijke Beschikkingen op 26 september 1997 te Amsterdam ter gelegenheid van haar 40-jarig bestaan.
In zijn rede voor de jaarvergadering van de Broederschap der Notarissen van 1953 behandelde de voorzitter, mr G.J.H. Kuijk het probleem van makingen aan musea, gedaan onder een last. Te vaak kwam het voor dat lastbepalingen niet werden nagekomen. Iets dat niet alleen toen maar ook nu nog regelmatig voorkomt. Ik noem hier de in de publiciteit gekomen affaires rond de verkoop van schilderijen uit openbare verzamelingen.
De rede van Kuijk resulteerde in de oprichting enige jaren later van de Stichting ten behoeve van Culturele Beschikkingen, na enige jaren omgedoopt tot Stichting ten behoeve van Culturele en Maatschappelijke Beschikkingen, kortweg genaamd SCMB. De stichting stelt zich ten doel erop toe te zien dat voorwaarden en bepalingen van culturele en/of maatschappelijke aard, waaronder schenkingen, erfstellingen of legaten hebben plaatsgevonden worden nagekomen. SCMB doet zulks alleen nadat zij van de erflater of de schenker daartoe opdracht heeft ontvangen.
SCMB, bij wier oprichting Prof. mr A. Pitlo zeer nauw was betrokken (hij werkte met Kuijk de plannen uit en was de eerste voorzitter van SCMB) heeft een bestuur dat wordt benoemd door de KNB, de Nederlandse Juristen Vereniging, het Prins Bernhard Fonds en de Stichting tot Bevordering der Notariële Wetenschap. Bestuursleden zijn niet alleen juristen maar ook personen met een uitgesproken culturele en/of maatschappelijke achtergrond. SCMB heeft haar adres ten kantore van de Notariële Stichting.
SCMB bestond in 1995 veertig jaar. Dit was de aanleiding een symposium te organiseren waarin de culturele en maatschappelijke making en de controle op de nakoming van de daaraan verbonden lasten centraal stond. Het woord werd gevoerd door Prof. mr A.S. Hartkamp, advocaat-generaal bij de Hoge Raad (Wijziging en opheffing van bij erfstelling gemaakte bedingen: van Museumwet tot Nieuw BW), mr V.A.M. van der Burg, destijds lid van de Tweede Kamer (De culturele en maatschappelijke beschikking – de wetgeving en het toezicht op modern mecenaat), prof. mr K.L.M. van Mens, advocaat en hoogleraar belastingrecht te Utrecht (Fiscaliteiten inzake schenkingen en erfrechtelijke verkrijgingen van culturele en maatschappelijke aard), dr Evert van Straaten, directeur van het Museum Kröller-Müller (Schenkingen en legaten aan musea) en mevrouw mr J.M.G. Schuerveld-Schrijver, hoofd externe betrekkingen en fondsenwerving van het Prins Bernhard Fonds (Prins Bernhard Fonds). Ondergetekende, voorzitter van SCMB, leidde de middag in (40 jaar SCMB). Al deze voordrachten, de rede van Kuijk en de statuten van SCMB staan weergegeven in dit Ars Notariatus deeltje, dat het gehele Nederlandse notariaat wordt toegezonden.
P.H.M. Gerver
Amsterdam,